سؤالات متداول
سوال: در عملکرد بالینی من ترجیح می دهم که احتمالات مربوط به یک سال را بکار ببرم - چرا احتمال مربوط به ده سال بکار برده می شود؟
یک: در افراد بالغ سالم (با احتمال مرگ و میر پایین) احتمال خطر شکستگی در یک سال آینده تقریبا 10% این احتمال در ده سال آینده است.بنابراین فردی که احتمال شکستگی ده ساله او 40% است در یک سال آینده 4%احتمال خطر شکستگی دارد. آمارورقام با در صدهای بالاتر برای درک بهتر پزشکان وبیماران موجود می باشد
سوال: آیا عوامل خطر در مردان و زنان و در مناطق جغرافیایی مختلف اهمیت یکسانی دارد؟
یک: عوامل خطر با عنوان عوامل خطر نسبی در مردان و زنان در کشورهای مختلف یکسان عمل می کنند.ولی خطر مطلق در موارد مختلف متفاوت است در هر سنی خطر مطلق شکستگی وخطر مطلق مرگ متفاوت است. بعلاوه عوامل خطر اهمیت متفاوتی دارند که بستگی به سن (مثل سابقه خانوادگی) یا وجود یا عدم وجود سایر عوامل خطر ساز دارد.بعنوان مثال شاخص توده بدنی پایین در مقایسه با تست تراکم استخوان عامل خطر کم اهمیت تری می باشد
سوال: عوامل خطر بالینی نیاز به پاسخ بلی یا خیر دارند. به این ترتیب وجود دو شکستگی بالینی قبلی نسبت به یک شکستگی قبلی خطر بیشتری دارد .چرا این دو با هم سازگار نیستند؟
یک: مشخص است که در مورد بسیاری از عوامل خطر بالینی رابطه دوز - پاسخ صادق می باشد. علاوه بر تعداد شکستگی های قبلی ,سابقه مصرف دخانیات و گلوکوکورتیکوئیدها و مصرف الکل هم شامل این قانون می شوند. درهر حال این مدل بر اساس اطلاعات حاصل از مطالعات آینده نگر درست شده و جزئیات آن در دسترس نیست .این مسئله نشان می دهد که قضاوت بالینی در هنگام تفسیر احتمالات لازم است. هر چه تعداد شکستگی های قبلی بیشتر باشد احتمال مشاهده شکستگی در آینده نیز بیشتر خواهد بود
سوال: عوامل خطر بالینی نیاز به پاسخ بلی یا خیر دارند.بنابراین مصرف دوز بالای گلوکوکورتیکویید در مقایسه با دوز متوسط خطر بیشتری به همراه دارد.چرا این دو با هم سازگار نیستند؟
یک: به دلائلی که در سوال بالا توضیح داده شد اینطور نیست.در صورتیکه دوز گلوکوکورتیکوئیدها بیش ازحد متوسط باشد احتمال شکستگی هم بالاتر از قبل خواهد بود .برعکس اگر دوز پایین تراز حد متوسط باشد این احتمال نیز کمتر خواهد بود .در مورد تنظیم دوز گلوکوکورتیکوئیدها در قسمت مربوط به منابع از کانیس و همکارانش در سال 2010 یک راهنما آورده شده است (به لیست منابع مراجعه شود
سوال: سابقه شکستگی مهره ها در مقایسه با سلبقه شکستگی ساعد دارای خطر بیشتری است.این مسئله چگونه در الگوریتم لحاظ میشود؟
یک: به دلائلی که در سوال بالا توضیح داده شد اینطور نیست.باید توجه داشت که در هر حال سابقه یک شکستگی بدون علامت و بدون جابجایی مهره ها تقریبا معادل باخطر هر نوع شکستگی دیگر است .و شکستگی مهره ای همراه با علائم بالینی با خطر بیشتری همراه است (به لیست منابع مراجعه شود
( و همکارانش-2006 Johnell
سوال: نشانگرهای جایگزین شدن استخوانی نشان داده اند که به طور غیر مستقیم با خطر شکستگی در تست سنجش تراکم استخوان ارتباط دارند.آیا میتوان از آنها در ارتباط با این مدل استفاده نمود؟
یک: واقعیت اینست که که مقادیر بالای شاخص های جذب و دفع استخوانی مستقل از تست سنجش تراکم استخوان با خطر شکستگی همراه است.با توجه به اینکه در مورد منابع و تجربه های ناقص حاصل از سراسر دنیا توافق نظری وجود ندارد نمی توان فهمید که چگونه آنها ترکیب خواهند شد. تفسیر نتیجه چنین تست هایی جزئی از قضاوت بالینی محسوب می شود
سوال: چگونه اقلیت های قومی در نظر گرفته می شوند؟
یک: اینطور نیست - بجز کشورهای ایالات متحده و سنگاپور که مطالعات آماری کافی برای اصلاحات خاص در آنها انجام شده است
سوال: کشور من عضو این گروه نیست؟من چه باید بکنم؟
یک: کشوری را انتخاب کنید که بیشترین شباهت آمار پوکی استخوان را به کشور شما داشته باشد.نمونه کشورهای با خطر بالا سوئد و دانمارک هستند.کشورهای در معرض خطر کمتر لبنان و چین هستند.در نسخه های بعدی مدلهای جدیدتری ارائه خواهد شد. یک مدل خاص برای جامعه ملی کشورخود و یا یک مدل جایگزین ارائه نمایید
سوال: چرا من نمی توانم از این ابزار برای تعیین احتمال شکستگی در یک بیمار 30 ساله استفاده نمایم؟
یک: این مدل براساس داده های بدست آمده از جمعیت سراسر جهان در مطالعات آینده نگر ودر یک محدوده سنی مشخص ساخته شده است.درصورتیکه شما سن زیر 40 سال را وارد نماییداین ابزار احتمال شکستگی را برای سن 40 سال محاسبه خواهد کرد.شما باید قضاوت بالینی خود را برای تفسیر این خطر بکار ببندید
سوال: برای عوامل خطر بالینی در این برنامه جهت مقادیر ارزش از دست رفته هیچگونه پیش بینی وجود ندارد (طبقه بندی برای آن نمی شناسیم ) چه باید کرد؟
یک: ارزشهای از دست رفته در این برنامه ارائه نشده است.زمانی که شما احتمال ده ساله را محاسبه می کنید فرض بر این خواهد بود که همه سوالات بجز جواب تست سنجش تراکم استخوان قابل پاسخ دادن هستند.اگر شما در مورد یک سوال اطلاع کافی نداشته باشید مثلا سوال مربوط به سابقه فامیلی شما باید پاسخ خیر را انتخاب نمایید
سوال: چرا احتمال شکستگی های ناشی از استئو پروز گزارش نمی شود؟ در اینصورت مقادیر بیشتری بدست خواهد آمد
یک: ترکیب همه انواع شکستگیهای ناشی از پوکی استخوان کمی گیج کننده است و علت آن نیز اطلاعات ناکافی در مورد اپیدمیولژی آنها می باشد.بر اساس اطلاعاتی که سوئدی ها بدست آوردند اگر سایر شکستگی های بزرگ ناشی از پوکی استخوان (مثل شکستگی لگن و سایر شکستگی های استخوان ران وشکستگی های استخوان تیبیا ) را نیز به حساب آوریم حدود ده در صد به این احتمال اضافه خواهد شد(بعنوان مثال در بیماری که احتمال شکستگی های بزرگ ناشی از پوکی استخوان او 5% می باشد با افزودن این احتمالات به 5.5% افزایش خواهد یافت).شکستگی دنده عامل موثرتری می باشد. ولی در هر حال تشخیص انها کار مشکلی است
سوال: چرا سقوط ها به حساب اورده نمی شوند در حالیکه سقوط یک خطر بالینی به اثبات رسیده برای شکستگی است ؟
یک: دو دلیل.اول اینکه داده های آینده نگر سعی دارند که به روشهای مختلف مدلی برای سقوطهای گزارش شده ارائه دهند ولی این امکان وجود ندارد که بتوان یک مقیاس متریک استاندارد بدست آورد و دوم اینکه اگر چه محتمل است ولی نشان داده شده است که مداخلات دارویی در بیمارانی که سابقه سقوط دارند خطر شکستگی را کم نخواهد کرد.این مسئله مهم است که مدلهای ارزیابی خطر میتوانند خطراتی را شناسایی کنند که با درمان میتوان در صد بروز آن را کاهش داد.باید توجه داشت که فراکس بر اساس نتایج حاصل از افرادی که در معرض همه سطوح خطر سقوط هستند طراحی شده است نه بر اساس یک متغیر وسقوط اختصاص به محاسبه فراکس دارد
سوال: چرا شما شکستگی های تشخیص داده شده با رادیوگرافی را نادیده گرفتید و بر روی شکستگی همراه با علائم بالینی ستون مهره ها متمرکز شده اید؟
یک: اهمیت شکستگی مورفومتری قبلی برابرست با هر نوع شکستگی قبلی و میتواند وارد مدل فراکس شود.در هر حال نتیجه شامل احتمال شکستگی مورفومتریک نمی شود.این یک جایگاه محافظه کارانه است چون اهمیت بالینی آنها زیر سوال است ( به غیر از پیشگویی خطر ) .بنابراین این نتایج نمی تواند مشخص کند که چه کسی واجد شرایط درمان است
سوال: چگونه باید تصمیم بگیرم که چه کسی باید درمان شود؟
یک: ارزیابی با فراکس به ما نمی گوید که چه کسی باید درمان بشود و این موضوع همچنان بستگی به قضاوت بالینی دارد.در بسیاری از کشورها راهنماهایی تهیه شده که بر اساس نظر فرد متخصص و یا در زمینه اقتصاد بهداشت است
سوال: کدام نمره تی را من باید در مدل فراکس وارد کنم؟
یک: شما باید یک نمره تی برای گردن استخوان ران طبق مرجع استاندارد وارد کنید ( براساس اطلاعات بدست آمده از نمره تی زنان قفقازی 20-29 ساله توسط سازمان بهداشت جهانی یا همان معیار
( NHANES III
محدوده نمرات تی بدست آمده از داده های مربوط به هر منطقه یا نژاد خاص نتایج گمراه کننده ای را بدست خواهد داد.توجه داشته باشید که برای مردان نیز همین مرجع ( اطلاعات بدست آمده از نمره تی زنان قفقازی 20 تا 29ساله توسط سازمان بهداشت جهانی ) استفاده میشود. در صورتیکه شما در مورد نمره تی اطمینان ندارید میتوانید عدد
روی دستگاه که کارخانه سازنده آنرا درج کرده و نتیجه تست سنجش تراکم استخوان را وارد کنید.به این ترتیب نمره تی برای شما محاسبه خواهد شد DXA
سوال: آیا من می توانم بجای سنجش تراکم گردن استخوان ران از سنجش تراکم استخوان لگن یا مهره های کمری استفاده کنم؟
یک: شماره . این مدل بر اساس داده های واقعی بدست آمده از مطالعات آینده نگر بر روی جامعه ای با نتایج تست سنجش تراکم استخوان مشخص بدست آمده است. نمره
و نمره T
بر اساس تکنولژی بکار رفته و اندازه گیری انجام شده متفاوت خواهد بود Z
سوال: من بیمارانی را میبینم که نمره تی مهره های کمری آنها بسیارکمتر از نمره تی گردن استخوان ران می باشد.آیا فراکس احتمال شکستگی در این بیماران را کمتر تخمین میزند؟
یک: بله.ولی باید توجه داشت که در بیمارانی که نمره تی مهره های کمری آنها خیلی بیشتر از نمره تی گردن استخوان ران است احتمال خطر شکستگی بدست آمده توسط فراکس بیش از حد تخمین زده می شود .در مورد تنظیم نابرابری های نمره تی می توان به مراجع کمکی فراکس در سال 2010 که توسط
Leslie
و همکارانش نوشته شده مراجعه نمود
سوال: میزان شکستگی و امید به زندگی درحال تغییر است.این موضوع چگونه بر روی فراکس تاثیر می گذارد؟
یک: تغییرات قابل توجه روی دقت مدل تاثیر می گذارد لذا مدلهای فراکس در طول زمان نیاز به تغییر دارد